Zgodnie z art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w razie zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą w rodzinie pracownik socjalny wykonujący obowiązki służbowe zapewnia ochronę dziecku przez umieszczenie go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej, w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, dającej gwarancję zapewnienia dziecku bezpieczeństwa i należytej opieki, w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Tryb umieszczania dzieci w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub instytucjonalnej pieczy zastępczej regulują przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej .
Ważne przesłanki do podjęcia procedury ochrony dziecka.
Interwencję polegającą na zabezpieczeniu dziecka pracownik socjalny podejmuje w ramach obowiązków służbowych gdy jest świadkiem sytuacji zagrażającej życiu lub zdrowiu dziecka, np.:
* opiekunowie są niezdolni do sprawowania opieki nad małoletnim/i z uwagi na nietrzeźwość, stan po spożyciu środków psychoaktywnych,
* opiekun/opiekunowie są niezdolni do sprawowania opieki nad małoletnim z uwagi na zaburzenia psychiczne wymagające hospitalizacji,
* wykazują agresję w stosunku do małoletniego,
* dziecko jest zaniedbane, posiada widoczne ślady pobicia wskazujące na przemoc domową,
* brak opiekunów w miejscu pobytu małoletniego.
Decyzja o zabezpieczeniu i umieszczeniu dziecka u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej podejmowana jest wspólnie przez pracownika socjalnego, funkcjonariusza policji, lekarza lub ratownika medycznego.
Decyzję, o której mowa powyżej podejmuje się w miarę możliwości w obecności i przy wsparciu psychologa.
O dokonaniu zabezpieczenia małoletniego pracownik socjalny zobowiązany jest w ciągu 24 godzin pisemnie powiadomić Sąd Rejonowy III Wydział Rodzinny i Nieletnich.
Do momentu wydania postanowienia rzez Sąd małoletni pozostaje w pieczy zastępczej.
Na powyższe czynności rodzicom dziecka przysługuje złożenie zażalenia do Sądu Rejonowego III Wydział Rodzinny i Nieletnich.