Przemoc w rodzinie

Szczegóły: Przemoc w rodzinie; Utworzono: 07 czerwiec 2022; Odsłony: 2757

Czym jest przemoc w rodzinie

„Przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą”

Przemoc w rodzinie to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw członkowi rodziny, naruszające prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienie i szkody. Do przemocy ze strony najbliższej osoby może dochodzić w każdej rodzinie, bez względu na jej sytuację materialną, status społeczny.

Przemoc może przybierać formy:

przemocy fizycznej – bicie, policzkowanie, popychanie itp.
przemocy psychicznej – ubliżanie, wyśmiewanie, poniżanie, grożenie, kontrolowanie, izolowanie itp.
przemocy seksualnej – zmuszanie do pożycia seksualnego, molestowanie, wymuszanie zachowań seksualnych przez Ciebie nie akceptowanych itp.
przemocy ekonomicznej – kontrolowanie Twoich własnych pieniędzy, niełożenie na utrzymanie dzieci,
zaniedbywania – niezapewnianie odpowiednich warunków życiowych w sferze zdrowotnej, edukacyjnej, emocjonalnej.

Przemoc w rodzinie może dotknąć każdego, a w szczególności:

Współmałżonka, partnera
Dzieci
Osoby starsze
Osoby niepełnosprawne

Przemoc w rodzinie jest przestępstwem.

„Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą […] podlega karze pozbawienia wolności […]” art.207 kodeksu karnego

Jeżeli doświadczasz przemocy lub jesteś jej świadkiem zgłoś ten fakt niezwłocznie pracownikowi socjalnemu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Stargardzie, policjantowi, pracownikowi oświaty, ochrony zdrowia lub Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Zespół interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Zespół interdyscyplinarny realizuje działania określone w gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie.

Zadaniem zespołu interdyscyplinarnego jest integrowanie i koordynowanie działań podmiotów, o których mowa w art. 9a ust. 3 i 5, oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególności przez:

diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie,
podejmowanie działań w środowisku zagrożonym przemocą w rodzinie mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku,
inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie,
rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym,
inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie.

Do zadań grup roboczych należy, w szczególności:

opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wystąpienia przemocy w rodzinie,
monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagrożonych wystąpieniem przemocy,
dokumentowanie działań podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych działań.

Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie podejmuje działania mające na celu pomoc rodzinom z problemem przemocy. Wdraża systemowe rozwiązania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, integruje i koordynuje działania podmiotów oraz specjalistów w tym zakresie, prowadzi działania interwencyjne w ramach procedury „Niebieska Karta”. Obsługą techniczno-organizacyjną Zespołu zajmuje się Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Stargardzie

Skład Zespołu Interdyscyplinarnego:

Sylwia Raszke – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Stargardzie,
Justyna Juszczak – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Stargardzie ,
Joanna Machocka-Gawryś – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Stargardzie ,
Ewa Modrzejewska-Pakulska – Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Stargardzie ,
Wanda Stelmach – Sąd Rejonowy w Stargardzie , Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej ds. karnych, rodzinnych i nieletnich,
Ilona Pawińska – Sąd Rejonowy w Stargardzie, Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej ds. karnych, rodzinnych i nieletnich,
Grzegorz Szymański – Komenda Powiatowa Policji w Stargardzie ,
Joanna Kołodziejczyk – Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Stargardzie ,
Ewa Lipiec – Zakład Medycyny Szkolnej w Stargardzie ,
Aneta Parzybut – Szkoła Podstawowa nr 1 w Stargardzie,
Sławomir Kuczyński – Szkoła Podstawowa nr 7 w Stargardzie ,
Anna Walukiewicz- Centrum Socjalne Caritas w Stargardzie,
Wojciech Kieliszak – Żandarmeria Wojskowa
Agnieszka Urbańska - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Stargardzie

Procedura „Niebieskie Karty”

Podejmowanie interwencji w rodzinie dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu o procedurę „Niebieskie Karty”. Procedura obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie:

jednostek pomocy społecznej,
komisji rozwiązywania problemów alkoholowych,
policji,
oświaty,
ochrony zdrowia.

Procedura nie wymaga zgody osoby dotkniętej przemocą!

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje przez wypełnienie formularza „Niebieska Karta” w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, podejrzenia stosowania przemocy wobec członków rodziny lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie.

Czynności podjęte w ramach procedury dokumentowane są przy pomocy następujących formularzy:

Formularz „Niebieska Karta – A”: wypełnienie go wszczyna procedurę; formularz wypełnia jeden z przedstawicieli ww. podmiotów (tj. policja, ośrodek pomocy społecznej, komisja rozwiązywania problemów alkoholowych, służba zdrowia, szkoła).

Formularz „Niebieska Karta – B”: jest przekazywany ofiarom przemocy w rodzinie; zawiera pouczenie oraz informacje, czym jest przemoc, jak zmienić swoją sytuację, gdzie szukać pomocy (wykaz placówek udzielających wsparcia)

Formularz „Niebieska Karta – C”: wypełnia się go jeżeli zachodzi podejrzenie, że osoba, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, dopuściła się po raz kolejny stosowania przemocy w rodzinie

Formularz „Niebieska Karta – D”: wypełniany jest w obecności osoby, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie.

Sposób postępowania w sytuacjach przemocy

– zgodnie z dnia 13 września 2011 r.w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” oraz komentarzem do rozporządzenia.

Wszczęcie procedury Niebieska Karta następuje w sytuacji podejrzenia przemocy – poprzez wypełnienie formularza NK A
Dalsze prowadzenie procedury wymaga uprawdopodobnienia podejrzenia, że w rodzinie dochodzi do przemocy.
Wszczęcie i prowadzenie procedury NK nie wymaga zgody osoby, co do której istnieje podejrzenie, ze została dotknięta przemocą.
Wypełnienia formularza Niebieska Karta A dokonuje przedstawiciel podmiotu, który pierwszy powziął informację o sytuacji przemocy w rodzinie
Druk A wypełnia się na podstawie rozmowy z osobą wobec której istnieje podejrzenie, że doznaje przemocy w rodzinie (par.2.1) lub posiadanych informacji (jeśli nawiązanie kontaktu z osobą doznającą przemocy jest niemożliwe)
W sytuacji braku chęci współpracy osoby doznającej przemocy – należy wszcząć procedurę i podjąć działania motywujące do współpracy – już w ramach procedury Niebieska Karta
Podczas pierwszego kontaktu z osobą doznająca przemocy należy:
A) Przekazać formularz B osobie doznającej przemocy po uprzednim wypełnieniu rubryk dotyczących proponowanych instytucji pomocowych.
B) W sytuacji braku możliwości kontaktu z osobą doznająca przemocy i odmowy współpracy również należy przekazać kartę B – (zaleca się osobiste przekazanie dokumentu, jeśli jest to niemożliwe można to zrobić korespondencyjnie)
C) w przypadku, gdy osobą doznającą przemocy jest dziecko – kartę B należy przekazać osobie zgłaszającej lub dorosłemu członkowi rodziny, który nie jest sprawcą przemocy
Działania interwencyjne, o których mowa w par.3 podejmuje przedstawiciel podmiotu wypełniający kartę A (dotyczy to sytuacji nagłych w których występuje zagrożenie życia lub/i zdrowia)
Zawiadomienia policji lub prokuratury dokonuje osoba inicjująca procedurę NK
Po wypełnieniu karty A należy niezwłocznie (7dni – datę wpływu do ZI należy uznać za datę przekazania) przekazać ją do siedziby ZI wraz z wnioskiem o powołanie grupy roboczej ( w aktach należy pozostawić kopię dokumentu).
Jeżeli podmiotem, który pierwszy otrzymał informację o przemocy jest MOPS – pracownik socjalny zawiadamia w ciągu 3 dni (drogą mailową) przedstawiciela policji o wypełnieniu druku Niebieska Karta w danej rodzinie. (adresy mailowe na które należy przekazać informację zostaną podane w najbliższym czasie).
Jeżeli podmiotem, który pierwszy otrzymał informację o przemocy jest Policja – ZI zawiadamia w ciągu 3 dni pracownika socjalnego o otrzymaniu karty A.
Po uzyskaniu akceptacji wniosku o powołanie grupy – pracownik socjalny zwołuje spotkanie grupy roboczej (w ciągu 2 tygodni od uzyskania akceptacji członków ZI) uprzednio informując wszystkie osoby wskazane jako skład grupy roboczej wraz z informacją nt. rodziny, której dotyczy problem. Powiadomienia dokonuje osoba powołująca grupę lub lider na poziomie ZTPS
Przedstawiciel podmiotu, który wypełnił formularz A w czasie od wszczęcia procedury do powołania grupy roboczej – podejmuje działania zmierzające do realizacji obowiązków zawartych w rozporządzeniu.
Po uzyskaniu akceptacji członków ZI należy zwołać posiedzenie grupy roboczej z udziałem osoby doznającej przemocy oraz osoby stosującej przemoc celem uzupełnienia informacji na kartach C, D . Osoba doznająca przemocy otrzymuje zaproszenie na spotkanie od pracownika socjalnego. Osoba stosująca przemoc otrzymuje wezwanie na spotkanie od policji
Wypełnienie formularza C następuje jedynie na posiedzeniu grupy roboczej i jest obligatoryjną częścią procedury. Niestawienie się na posiedzenie Grupy roboczej osoby doznającej przemocy nie wstrzymuje prac grupy.
Wypełnienie formularza D powinno nastąpić na posiedzeniu grupy, jednak możliwe jest także wypełnienie go w innym miejscu np. w mieszkaniu.
UWAGA: spotkania te powinny być zorganizowane w taki sposób, aby osoba doznająca przemocy miała zagwarantowane poczucie bezpieczeństwa i nie była narażona na spotkanie ze sprawcą. Konieczne jest zadbanie (przed spotkaniem) o dokładne ustalenie zasad rozmowy z przedstawicielami innych służb podczas spotkania z ofiarą przemocy – aby uniknąć zachowań powodujących wtórną wiktymizację osoby doznającej przemocy.
Dokumentowanie kolejnych przypadków przemocy odbywa się poprzez ponowne wypełnienie formularza Niebieska Karta A (należy także przekazać formularz B) oraz formularza C.
Zakończenie procedury – wymaga wskazania przesłanki do zakończenia – zawartej w § 18 rozporządzenia i sporządzenia protokołu zakończenia procedury. Decyzję o zakończeniu procedury podejmują jednogłośnie członkowie grupy roboczej (konieczna jest obecność wszystkich członków grupy).
W okresie „przejściowym” – tzn, jeśli NK została założona na starych zasadach przez policję – po otrzymaniu informacji proponuje wypełniać nowy wzór NK i wdrażać sposób postępowania zawarty w rozporządzeniu i powyżej.

Gdzie szukać pomocy

Placówki znajdujące się w Stargardzie:

Zespół Interdyscyplinarny oraz Grupa Robocza
ul. Warszawska 9A (budynek MOPS-u)
73 – 110 Stargard
tel. 91 578 45 83

Gminny ośrodek wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie i kobiet z dziećmi pozbawionych schronienia
Centrum Socjalne Caritas
ul. Zygmunta Krasińskiego 19
73 – 110 Stargard
tel. 91 578 08 43

Ośrodek Interwencji Kryzysowej
Centrum Socjalne Caritas
ul. Zygmunta Krasińskiego 19
73 – 110 Stargard
tel. 91 578 08 43

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
ul. Skarbowa 1
73 – 110 Stargard
tel. 91 480 49 38

Pliki do pobrania

Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie 2022

Krajowy program przeciwdziałania przemocy w rodzinie na rok 2023

informator dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie

Wojewódzki Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie

Informator zawierający dane teleadresowe podmiotów

Organizacje pozarządowe udzielające pomocy osobom dotkniętym przemocą w rodzinie

Poradnik „Rodzina z problemem przemocy”

Przydatne telefony

Stowarzyszenie SOS dla Rodziny tel. 663 606 609
Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „NIEBIESKA LINIA” tel. 800 120 002
Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego tel. 116 123
Ogólnopolski telefon zaufania dla dzieci i młodzieży tel. 116 111
Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka tel. 800 121 212